ราเมน (ラーメン ramen) คือ บะหมี่น้ำของญี่ปุ่นมักกินคู่กับหมูชาชู สาหร่าย ต้นหอม เป็นอาหารญี่ปุ่นอีกชนิดที่ได้รับความนิยมอย่างมากในประเทศไทย และถือเป็นอีกหนึ่งวัฒนธรรมของญี่ปุ่นที่เผยแพร่ไปทั่วโลก ด้วยรสชาติที่กลมกล่อมหรือที่เรียกว่าอูมามิ สามารถปรับได้ตามแต่ละพื้นที่อย่างเช่น ประเทศไทยที่มีราเมนรสต้มยำกุ้ง หรือในประเทศญี่ปุ่นเองแต่ละภูมิภาค แต่ละจังหวัดก็มีการปรุงรสที่แตกต่างกัน แต่จะแตกต่างกันยังไง แต่ ราเมน ไม่ได้มาจากญี่ปุ่น จะมีที่มายังไงไปย้อนรอยอาหารถ้วยโปรดพร้อมๆกันเลย
ราเมนกลายเป็นอาหารประจำชาติของญี่ปุ่นได้อย่างไร
คำถามสำคัญที่ควรยกมาคือ ราเมนกลายเป็นอาหารประจำชาติของญี่ปุ่นได้อย่างไร ในเมื่อ เพราะจากข้อมูลที่หลายฝ่ายค้นหากันเห็นตรงกันว่า ราเมน ไม่ได้มาจากญี่ปุ่น เช่นเดียวกับ ครัวซองต์ ไม่ได้มาจากฝรั่งเศส
คนที่ศึกษาข้อมูลด้านราเมนส่วนใหญ่ให้ความคิดตรงกันว่า ราเมน อาจจะมาจากประเทศจีน สิ่งที่ทำให้คิดว่าเป็นเช่นนั้นอย่างแรก เส้นก๋วยเตี๋ยวทำมือ ในภาษาจีนเขียนว่า 拉麺 คำนี้ออกเสียงว่า ลาเมี่ยน ซึ่งใกล้เคียงกับคำว่าราเมนอย่างมาก
ความเชื่อต่อมาคือการเข้ามาของราเมนในประเทศญี่ปุ่นเกิดในช่วง ศตวรรษที่ 17 ถึง ศตวรรษที่ 20 โดยประมาณ ในช่วงที่มีการศึกษาที่มาของราเมน อ้างว่าเริ่มแรกน่าจะมาจาก Shu Shunsui ผู้ที่หลบหนีการประเทศจีนมาเป็นที่ปรึกษาแก่ โทกุกาวะ มิทสึกุนิ(Tokugawa Mitsukuni) ในกับประเทศญี่ปุ่น แต่ยังไม่มีหลักฐานที่สนับสนุนแนวคิดนี้
ที่น่าจะเป็นไปได้มากที่สุดคือช่วงราวๆ ศ.ศ 1868 ในช่วงการปฏิรูปและฟื้นฟูประเทศในสมัยเมจิของญี่ปุ่น ประเทศจีนได้ทำสนธิสัญญามิตรภาพ ทำให้จีนเข้ามาในประเทศญี่ปุ่นอย่างมากพร้อมนำวัฒนธรรมอาหารต่างๆเข้ามาด้วย ก๋วยเตี๋ยวหรือราเมนก็มาจากประเทศจีน แต่ถูกนำมาปรุงโดยโชยุ เต้าเจี้ยวให้ถูกปากคนญี่ปุ่นและได้รับความนิยมจนกลายเป็นที่รู้จักไปทั่ว นักวิชาการอาหารของ Japan Food Analyst Associtation ได้กล่าวกว่าราเมนกลายเป็นอาหารยอดนิยมของญี่ปุ่นอย่างรวดเร็วในช่วงที่เศรษฐกิจเพื่องฟู
สาเหตุอื่นๆที่ราเมนได้รับความนิยมและกลายเป็นอาหารประจำชาติของญี่ปุ่น เช่น
- โซบะหรืออุด้งที่มีอยู่ก่อนแล้วนำมาผสมได้อย่างลงตัวกับราเมน
- บะหมี่กึ่งสำเร็จรูปที่เกิดขึ้นในช่วงสงครามเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ทำให้ราเมนเป็นที่นิยม ด้วยความอร่อย ทานง่าย ขั้นตอนไม่ยุ่งยาก
ร้านราเมนที่เป็นต้นแบบร้านแรกกำเนิดขึ้นอย่างเป็นทางการ
ไรไรเคน (Rairai Ken) ร้านราเมนร้านแรก ในปี 1910 โดยตั้งอยู่ในย่านอาซาคุสะ กรุงโตเกียว โดยร้านนี้ใช้น้ำซุปที่มีส่วนผสมของโชยุเป็นหลัก ราเมนจะมาพร้อมกับ เมนมะ หรือ หน่อไม้ ชาชู หรือ หมูย่างหั่นบางๆ พร้อมต้นหอมหั่นแว่น แบบที่เราคุ้นเคยกัน หากแยกส่วนประกอบหลักๆของราเมนก็จะแยกได้ 3 อย่างคือ เส้น น้ำซุป เครื่องเคียง จากจุดนี้เองทำให้เป็นมาตรฐานของราเมนในกรุงโตเกียวและแต่ภูมิภาคก็นำไปดัดแปลงตามความชอบจนกลายเป็นราเมนเด่นแต่ละพื้นที่จะแบ่งได้ประมาณ
5 ประเภท
- โชยุราเมน (Shoyu ramen) ราเมนสูตรดั้งเดิมตามที่กล่าวไป โดยน้ำซุปจะมาจากโชยุเป็นหลัก มักใช้เส้นบะหมี่เหลืองเส้นหยัก ขนาดกลางๆ มีหมูชาชู หน่อไม้ดอง ต้มหอมซอยแว่น รสชาติจะกลมกล่อม ทานง่าย มีถิ่นกำเนิดและนิยมทานกันในโตเกียว
- ทงคตสึราเมน (Tonkotsu Ramen) ราเมนจากเกาะคิวชู น้ำซุปมาจากการเคี่ยวกระดูกหมู จะออกสีขาวนวล ใช้เส้นบาง ตรง เพื่อให้เข้ารสของน้ำซุปที่กลมกล่อม ออกมันนิดๆ เสิร์ฟพร้อมต้นหอมซอยแว่น หมูชาชู เห็ดหูหนูซอย สาหร่าย
- มิโสะราเมน (Miso Ramen) ราเมนที่มีต้นกำเนิดมาจากฮอกไกโด น้ำซุปมาจากมีส่วนผสมของมิโสะหรือเต้าเจี้ยวญี่ปุ่นเป็นหลัก ใช้เส้นขนาดใหญ่เพราะน้ำซุปมีรสเข้มข้น สีน้ำซุปจะออกน้ำตาลขุ่น มีเครื่องเคียงเนื้อหมู ผัก ถั่วงอก ข้าวโพด
- ชิโอะราเมน (Shio Ramen) มีต้นกำเนิดมาจาก ชิราคาวะ ตัวน้ำซุปจะมาจากเกลือ ใช้เส้นตรงขนาดเล็กให้เข้ากับรสชาติที่อ่อน ทานคู่กับ ต้นหอม หน่อไม้ดอง หมูชาชู
- ทซึเคเมง (Tsuke Men) ต้นกำเนิดมาจากโตเกียวเช่นเดียวกับโชยุราเมน เป็นราเมนที่แยกน้ำมา น้ำซุปจะเข้มข้นมาก ออกเปรี้ยวเล็กน้อยด้วยพื้นมาจากน้ำต้มกระดูกหมูและหมูสามชั้น เลยจะใช้เส้นขนาดใหญ่ เวลากินก็นำเส้นไปจุ่มหรือจะค่อยๆเทก็ได้ตามที่ถนัด เครื่องเคียงก็จะมี หมูชาชู ต้นหอม
นอกจาก 5 ประเภทที่บอกไปยังมี เกียวไค เค ราเมน(GyoKai kei Ramen) ราเมนที่ใช้น้ำซุปซีฟู้ดผสมกับซุปส่าหร่ายทะเล ซึ่งแต่ละพื้นที่ก็จะใช้ส่วนผสมต่างกันไป หรืออย่าง อะบุระโซบะ(Abura Soba) เป็นราเมนแห้ง ไม่มีน้ำซุปเหมือนกับราเมนประเภทอื่นๆ แต่จะปรุงรสด้วยน้ำมันงา โชยุแทน
อุตสาหกรรมราเมนใหญ่แค่ไหนในญี่ปุ่น
The Nippon Ramen Association เคยกล่าวว่า เป็นเรื่องยากมากสำหรับการนับจำนวนร้านราเมนในประเทศญี่ปุ่นเพราะมีจำนวนมากเหลือเกิน เพราะในร้านอาหารบางร้านที่ไม่ใช่ร้านราเมนก็มีราเมนเสิร์ฟเช่นกัน ตัวเลขคราวๆที่เคยสำรวจไว้ในปี 1992 ก็มีมากกว่า 34,434 ร้านเข้าไปแล้วและทำเงินได้มากกว่า 666 พันล้านเย็นเลยทีเดียว
สรุปความเห็นและหลักฐานที่ชี้ตรงกันมากที่สุดคือ ราเมนมาจากประเทศจีน แต่อย่างไรก็ตามต้องขอพูดคำเดิมอีกครั้ง เช่นเดียวกับอาหารยอดนิยมอย่าง ครัวซองไม่ได้มาจากฝรั่งเศส พิซซ่าฮาวายเอี้ยนที่คนอิตาลีไม่ยอมรับ ที่มาของมันนั้นยังไม่มีข้อสรุปที่ฟันธงได้อย่างแน่นอนว่ามาจากไหนกันแน่ แต่ก็ถูกปรับจนเข้ากับความชอบและวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆจนกลายเป็นสัญลักษณ์ของประเทศนั้นๆไปซะแล้ว
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/innnews.co.th
Twitter : https://twitter.com/innnews
Youtube : https://www.youtube.com/c/INNNEWS_INN
TikTok : https://www.tiktok.com/@inn_news
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
