วันสารทจีน พิธีไหว้บรรพบุรุษ กับความเชื่อของคนจีน
วันสารทจีน ความหมาย ประวัติ และข้อห้ามต่าง ๆ
ถ้าพูดถึง “วันสารทจีน” คนที่มีเชื้อสายจีนก็คงจะรู้จักกันเป็นอย่างดี เนื่องจากเป็นวันสำคัญที่คนในครอบครัวจะมารวมตัวกัน ไหว้บรรพบุรุษของตัวเอง เจ้าที่เจ้าทาง และดวงวิญญาณที่ไร้ญาติ อย่างไรก็ตาม ในมุมของคนไทย อาจจะยังมีข้อสงสัยหลาย ๆ อย่าง เช่น วันสารทจีนคืออะไร มีที่มาจากไหน ทำไมต้องไหว้วิญญาณไร้ญาติ และในปัจจุบันวันสารทจีนเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรบ้าง บทความนี้มีคำตอบ
วันสารทจีน คืออะไร
วันสารทจีน (Hungry Ghost Festival) หรือที่หลาย ๆ คนเรียกกันว่าวันปล่อยผี เป็นวันที่คนจีนเชื่อกันว่ายมบาลได้เปิดประตูให้ดวงวิญญาณกลับมารับส่วนกุศลที่โลกมนุษย์ ชาวจีนจึงทำพิธีไหว้ดวงวิญญาณบรรพบุรุษของตัวเอง เพื่อแสดงให้เห็นความกตัญญู นอกจากนี้ยังมีการไหว้วิญญาณเร่ร่อน ผีไร้ญาติ เพราะคนจีนเชื่อกันว่าหากดูแลดวงวิญญาณเหล่านี้ วิญญาณจะไม่มารบกวน ทั้งยังสร้างบุญกุศลเพื่อความเจริญรุ่งเรืองของครอบครัวอีกด้วย
ตำนานวันสารทจีน
ตำนานวันสารทจีน มีหลากหลายเรื่องเล่าที่แตกต่างกันออกไป แต่เรื่องเล่าที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วกันคือเรื่องราวของ “มู่เหลียน” มู่เหลียน เป็นพระที่สำเร็จฌานจนเขาล่วงรู้ได้ว่า มารดาของตนเมื่อตายไปได้ตกอเวจีมหานรก หรือนรกขุมที่ลึกที่สุด เพราะเคยหลอกคนถือศีลให้กินเจ แล้วแอบใส่มันหมู ด้วยเจตนาไม่บริสุทธิ์
อย่างไรก็ตาม ด้วยความกตัญญู มู่เหลียนจึงเพ่งจิตส่งอาหารไปช่วยมารดา แต่ทุกครั้งอาหารกลับกลายเป็นเปลวไฟกลางทาง เพราะถูกสัมภเวสีแย่งกิน เขาทุกข์ใจมาก จึงเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า พระพุทธเจ้าได้มอบคัมภีร์อิ๋วหลันเผิน เพื่อให้มู่เหลียนใช้เรียกเซียนจากทุกทิศมาช่วยให้มารดาของตนเองหลุดพ้นจากความทุกข์
โดยวิธีที่จะช่วยให้หลุดพ้นคือต้องเซ่นไหว้อาหาร และตามความเชื่อจะต้องสวดภาวนาคัมภีร์ในเดือนที่ประตูนรกเปิด กลายเป็นตำนานที่ชาวจีนยึดถือปฏิบัติในวันสารทจีนมาจนถึงปัจจุบัน
ความเชื่อวันสารทจีน
เนื่องจากวันสารทจีน เป็นหนึ่งในวันสำคัญของชาวจีน จึงมีความเชื่อต่าง ๆ โดยสำหรับความเชื่อวันสารทจีน จะมีดังนี้
- ชาวจีนเชื่อว่าเดือน 7 คือเดือนผี นอกจากบรรพบุรุษและเจ้าที่เจ้าทาง จึงมีการไหว้ผีไร้ญาติด้วย
- คนจีนจะไหว้ผีไร้ญาติ เพื่อให้วิญญาณที่ไม่มีลูกหลานเซ่นไหว้ได้รับส่วนบุญส่วนกุศล และได้รับเครื่องเซ่นไหว้ด้วย
- ของไหว้ทุกอย่าง จะต้องปักธูป 1 ดอก เพื่อเชื้อเชิญ และแสดงความเคารพ
- ของไหว้ต้องมีหลากหลาย และมีปริมาณมาก รวมถึงกับข้าวบางอย่างอาจต้องไหว้ทั้งหม้อ
- การไหว้จะไหว้ในช่วงบ่าย โดยในอดีตจะต้องไหว้กลางแจ้ง แต่ในปัจจุบันสามารถไหว้ในชายคาบ้านได้ตามสะดวก
- ของที่ไหว้ผีไร้ญาติเสร็จแล้ว จะไม่นำกลับมารับประทาน แต่จะนำไปแจกจ่ายให้ผู้ยากไร้ เป็นการทำบุญอีกรูปแบบหนึ่ง
ข้อห้ามวันสารทจีน
นอกจากเรื่องของความเชื่อ ชาวจีนยังมีข้อห้ามในวันสารทจีน ที่เชื่อกันว่าหากละเลยอาจทำให้วิญญาณเร่ร่อนตามกลับมาได้ เช่น
- ห้ามว่ายน้ำ เพราะวิญญาณที่จมน้ำ หรือเสียชีวิตในน้ำ โดยยังไม่ไปเกิด จะหาคนมาแทน หรือพาคนมาอยู่เป็นเพื่อน
- ห้ามใส่เสื้อสีแดง แม้ว่าปกติสีแดงจะเป็นสีมงคลของชาวจีน แต่ในวันสารทจีน ชาวจีนเชื่อกันว่าถ้าเสียชีวิตตอนใส่เสื้อแดงจะกลายเป็นวิญญาณอาฆาตได้
- ห้ามออกนอกบ้านหลังอาทิตย์ตกดิน โดยเฉพาะเด็ก คนท้อง และคนดวงอ่อน เพราะอาจจะโดนวิญญาณเร่ร่อนตามกลับมา
- ห้ามเหยียบของเซ่นไหว้ และห้ามพูดคำหยาบขณะไหว้ เพราะเป็นการไม่ให้เกียรติวิญญาณ
- ห้ามก้มดูใต้โต๊ะไหว้ เพราะเปรียบเสมือนการแอบมองโลกหลังความตาย หากโชคร้ายอาจเจอสิ่งที่ไม่ควรเห็นได้
- ถ้าหากมีคนเรียกหรือแตะบ่าในยามค่ำคืน และไม่แน่ใจว่าใช่คนหรือไม่ ห้ามหันกลับไป เพราะอาจถูกวิญญาณสิงได้
- ห้ามจัดงานมงคล ไม่ว่าจะเป็นงานแต่ง ย้ายบ้าน หรือแม้แต่การซื้อรถ
- ห้ามแขวนเสื้อกลางแจ้งในตอนกลางคืน เพราะเป็นการเปิดโอกาสให้วิญญาณมาลองชุด และถ้าหากวิญญาณถูกใจ อาจทำให้วิญญาณตามติดเวลาใส่ชุดนั้นได้
- ห้ามฆ่าแมลงที่บินเข้ามาในบ้าน โดยเฉพาะผีเสื้อ แมลงเม่า และตั๊กแตน เพราะอาจเป็นวิญญาณบรรพบุรุษ
- ห้ามถ่ายรูปตอนกลางคืน เพราะอาจถ่ายติดวิญญาณได้
วันสารทจีนกับสังคมในปัจจุบัน
แม้ว่าวันสารทจีนจะมีรากฐานมาจากความเชื่อดั้งเดิม แต่เมื่อเทคโนโลยีถูกพัฒนาไปข้างหน้า จนทำให้ความเชื่อเก่า ๆ เริ่มถูกลบเลือน วันสารทจีนในมุมมองของคนรุ่นใหม่ จึงกลายเป็นวันรวมญาติ ที่ทำให้คนในครอบครัวได้มาพบเจอกัน และทำกิจกรรมร่วมกัน มากกว่าการทำพิธีกรรมไหว้บรรพบุรุษ อย่างไรก็ตาม วันสารทจีนก็ยังคงเป็นวันสำคัญของลูกหลานชาวจีน และมีแก่นแท้คือการรำลึกถึงบรรพบุรุษอยู่ดี
วันสารทจีน 2568
วันสารทจีนในแต่ละปี จะไม่ตรงกัน เนื่องจากจะยึดตามปฏิทินจันทรคติของชาวจีน ไม่ใช่ปฏิทินสากล โดยวันสารทจีนจะตรงกับวันที่ 15 เดือน 7 ในปีนี้วันสารทจีนจึงตรงกับวันที่ 6 กันยายน 2568
วันสารทจีน เป็นอีกความเชื่อดั้งเดิมของชาวจีนที่ถูกสืบทอดกันมาอย่างยาวนาน แม้ว่าปัจจุบันความเชื่อจะเริ่มจางลงตามกาลเวลา แต่เมื่อถึงวันสารทจีน ลูกหลานชาวจีนก็มักจะมารวมตัวกันเพื่อไหว้บรรพบุรุษของตัวเองอยู่เสมอ เป็นเครื่องยืนยันว่าแม้เวลาจะผ่านไป แต่แก่นแท้ของวันสารทจีนก็ยังคงอยู่ไม่เสื่อมคลาย
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/innnews.co.th
Twitter : https://twitter.com/innnews
Youtube : https://www.youtube.com/c/INNNEWS_INN
TikTok : https://www.tiktok.com/@inn_news
LINE Official Account : @innnews
