คนมีรถควรรู้ ควรสังเกต! โช้คอัพคืออะไร อยู่ตรงไหนของรถยนต์

เชื่อว่ามือใหม่หัดขับหรือคนที่เพิ่งออกรถยนต์มาไม่นานมักจะไม่คุ้นชินกับการทำงานของเครื่องยนต์ มองว่าระบบเครื่องยนต์และชิ้นส่วนอะไหล่ต่างๆ เป็นเรื่องซับซ้อนและเข้าใจยาก หลายคนจึงเน้นแค่ใช้งานทั่วไปเท่านั้น ทำให้ในยามคับขัน หากเกิดปัญหาเกี่ยวกับอะไหล่และเครื่องยนต์ขึ้นมาก็อาจไม่ทันได้สังเกตและซ่อมบำรุงรักษาได้ทัน จนเสี่ยงเกิดอุบัติเหตุขณะขับขี่ได้ อย่าง
โช้คอัพรถยนต์ อะไหล่ช่วงล่างที่ทำหน้าที่รองรับแรงกระแทก ลดแรงสั่นสะเทือนรถของเรา ช่วยเสริมให้การขับขี่มีความเสถียรและปลอดภัยมากขึ้น สำหรับใครที่ยังไม่รู้จัก  ในบทความนี้เราขออาสาเป็นไกด์เวอร์ชันช่างยนต์ พาสำรวจว่า โช้คอัพคืออะไร อยู่ตรงไหนของรถ? เมื่อเกิดปัญหาขึ้นมา จะได้สังเกตอาการ พร้อมแก้ไขได้ทัน บอกเลยไม่ยาก ไม่ซับซ้อนอย่างที่คิด ตามมาดูเลย!

โช้คอัพรถยนต์คืออะไร

โช้คอัพ (Shock Absorber) เป็นหนึ่งในอุปกรณ์ที่ติดตั้งอยู่ที่ช่วงล่างของรถยนต์เรา มีหน้าที่หลักคือรองรับแรงกระแทกและลดแรงสั่นสะเทือนจากถนน ขณะที่เราขับขี่อยู่ ไม่ว่าจะเป็นหลุมบ่อ ลูกระนาด หรือพื้นผิวขรุขระต่างๆ ช่วยควบคุมการเคลื่อนไหวขึ้น-ลงของรถยนต์ ทำให้ล้อรถสัมผัสพื้นถนนได้อย่างต่อเนื่อง ช่วยให้เราขับรถได้อย่างนุ่มนวล ควบคุมทิศทางได้อย่างแม่นยำมากขึ้น ทรงตัวได้ดี ลดการโคลงหรือเหวี่ยงตัวเวลาขับเข้าโค้ง หรือเบรกกะทันหัน แน่นอนว่า หากไม่มีโช้คอัพรถยนต์ หรือโช้คอัพเริ่มเสื่อมสภาพขึ้นมา รถยนต์ของเราก็จะสั่นโคลง ควบควมทิศทางได้ไม่ดี จนเสี่ยงทำให้เกิดอุบัติเหตุนั่นเอง

โช้คอัพรถยนต์อยู่ตรงไหน สังเกตอย่างไร

โช้คอัพรถยนต์ มีหน้าตาเป็นแท่งโลหะรูปทรงกระบอกติดอยู่แนวตั้งหรือลาดเอียง ส่วนใหญ่แล้ว โช้คอัพจะถูกติดตั้งไว้บริเวณช่วงล่างของรถยนต์ ใกล้กับล้อทั้ง 4 ล้อ โดยแต่ละล้อจะมีโช้คอัพประจำตำแหน่งของตัวเองทำงานคู่กับ ‘สปริง’ เพื่อช่วยดูดซับแรงกระแทกจากพื้นถนน แบ่งออกเป็นโช้คอัพรถยนต์ด้านหน้า และโช้คอัพรถยนต์ด้านหลัง

– โช้คอัพรถยนต์ด้านหน้า (ติดกับล้อหน้า) มักจะอยู่ภายในชุดช่วงล่างแบบแมคเฟอร์สันสตรัท (MacPherson Strut) ซึ่งรวมสปริงกับโช้คไว้ในชุดเดียวกัน ยึดติดกับตัวถังรถทางด้านบน และมีปีกนกล่างเป็นตัวควบคุมการเคลื่อนที่ของล้อรถยนต์อีกที

– โช้คอัพรถยนต์ด้านหลัง (ติดกับล้อหลัง) สำหรับโช้คอัพหลัง ส่วนใหญ่มักจะติดตั้งในลักษณะที่แยกตัวออกจากสปริง ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระบบช่วงล่างของรถแต่ละรุ่นด้วย

โช้คอัพรถยนต์มีกี่รูปแบบ ทำงานอย่างไร

เพื่อรองรับไลฟ์สไตล์การขับขี่ และความต้องการของผู้ใช้งานรถยนต์ที่แตกต่างกัน โช้คอัพรถยนต์จึงถูกผลิตออกมาหลากหลายรูปแบบ สามารถแบ่งตาม ‘โครงสร้างของกระบอก’
และแบ่งตาม ‘คุณสมบัติ’ มาสำรวจให้ลึกมากขึ้นว่า โช้คอัพรถยนต์ของเราเป็นแบบไหน รวมถึงหากต้องการเปลี่ยนให้ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์การขับขี่ตนเองมากขึ้น ควรเปลี่ยนไปใช้รูปแบบใด

โช้คอัพรถยนต์แบบแบ่งตามโครงสร้างของกระบอก

โช้คอัพกระบอกเดี่ยว (Mono Tube)

โช้คอัพกระบอกเดี่ยว (Mono Tube) ใช้หลักการทำงานแบบรวมทั้งหมดไว้ในกระบอกเดียว ทั้งน้ำมัน แก๊ส วาล์วลูกสูบ โดยห้องที่บรรจุน้ำมันจะอยู่ด้านบน ส่วนห้องที่บรรจุแก๊สจะอยู่ด้านล่าง ขณะขับขี่โช้คอัพจะถูกบีบตัวลง ลูกสูบจะดันน้ำมันลงสู่ห้องแก๊สด้านล่าง โดยแรงดันที่เกิดขึ้นในห้องแก๊สจะทำหน้าที่ดันลูกสูบกลับขึ้นมาสู่ตำแหน่งเดิมอย่างรวดเร็ว เพื่อช่วยหน่วงการเคลื่อนที่ของตัวรถ ไม่ให้รถกระเด้งหรือส่ายไปมา ด้วยคุณสมบัตินี้ โช้คอัพแบบ Mono Tube จึงให้การตอบสนองที่ไว ทนความร้อนได้ และเหมาะกับรถยนต์ที่ต้องการ สมรรถนะสูง หรือใช้ความเร็วสูง เช่น รถสปอร์ต รถแข่ง

โช้คอัพกระบอกคู่ (Twin Tube)

โช้คอัพกระบอกคู่ (Twin Tube) มีโครงสร้างที่ประกอบด้วยกระบอก 2 ชั้น คือ กระบอกใน (Inner Tube) ซึ่งเป็นที่อยู่ของลูกสูบและน้ำมันไฮดรอลิก และกระบอกนอก (Outer Tube) ทำหน้าที่เป็นห้องสำรองน้ำมัน และบรรจุอากาศหรือแก๊สไว้ด้านบนสุด หลักการทำงาน คือ เมื่อล้อรถเจอแรงกระแทกและโช้คอัพยุบตัว ลูกสูบในกระบอกในจะเคลื่อนที่ดันน้ำมันไหลผ่านวาล์วเพื่อหน่วงแรงสั่นสะเทือน ส่วนแรงดันที่มากเกินไปจะถูกระบายออกไปยังกระบอกนอก เพื่อไม่ให้แรงสะเทือนส่งถึงตัวรถโดยตรง

โดยทั่วไปแล้วรถยนต์ส่วนใหญ่นิยมใช้โช้คอัพกระบอกคู่ เพราะราคาประหยัดกว่าแบบเดี่ยว แต่ก็สามารถกันการกระแทกเบื้องต้นได้ดี แต่มีข้อควรระวัง คือ เมื่อแยกกระบอกเป็นสองส่วน น้ำไฮดรอลิกภายในเกิดฟองได้ง่าย และอาจทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง

โช้คอัพรถยนต์แบบแบ่งตามคุณสมบัติ

โช้คอัพน้ำมัน

เป็นโช้คอัพชนิดพื้นฐานที่ใช้น้ำมันไฮดรอลิกเป็นตัวกลางในการดูดซับแรงกระแทก และไม่มีการอัดแก๊สเข้าไปผสมแบบโช้คแก๊ส เมื่อล้อรถเจอกับแรงสะเทือน โช้คจะเกิดการยุบและยืดตัว น้ำมันที่อยู่ภายในกระบอกจะถูกลูกสูบดันผ่านวาล์วเล็กๆ ซึ่งจะสร้าง แรงต้านหรือแรงหนืด ช่วยลดการสั่นไหวของตัวรถ ทำให้ขับขี่ได้อย่างนุ่มนวลและควบคุมรถได้ดีขึ้น เหมาะกับรถที่ใช้งานทั่วไป และไม่เหมาะกับการใช้งานที่มีการสั่นสะเทือนนานๆ

โช้คอัพแก๊ส

สุดท้ายคือ โช้คอัพแก๊ส เป็นโช้คอัพที่ผสมน้ำมันกับแก๊สไนโตรเจนไว้ภายในกระบอกโช้ค โดยการเติมแก๊ส เพื่อช่วยแก้ปัญหาการเกิดฟองอากาศในน้ำมัน ซึ่งมักเกิดขึ้นเมื่อโช้คอัพร้อนจากการใช้งานหนักหรือต่อเนื่อง ให้รถยนต์สามารถขับขี่บนพื้นถนนที่ขรุขระได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น เหมาะกับรถยนต์ที่ต้องบรรทุกน้ำหนักมาก ใช้งานหนัก และสมบุกสมบันในการขับขี่ นอกจากนี้ยังมีอายุการใช้งานนานกว่าโช้คอัพน้ำมันด้วย

 

ได้รู้จักกันไปแล้วว่า โช้คอัพรถยนต์คืออะไร หน้าตาเป็นอย่างไร และอยู่ตรงไหนของรถยนต์ โดยโช้คอัพรถยนต์คืออะไหล่ช่วงล่างที่สำคัญที่ทำหน้าที่รองรับแรงกระแทก ลดแรงสั่นสะเทือนรถของเรา ให้การขับขี่มีความเสถียร นุ่มนวล ละปลอดภัยมากขึ้น ฉะนั้นหากขณะที่เราขับขี่ แล้วจู่ๆ ก็รู้สึกว่าควบคุมทิศทางได้ยาก รถโคลงเคลงไปมา ก็ให้สันนิษฐานไว้เลยว่า โช้คอัพรถยนต์กำลังมีปัญหา หรือเสื่อมสภาพแล้ว ให้รีบทำการเปลี่ยนใหม่ หรือตรวจช่วงล่างโดยละเอียด เพื่อหลีกเลี่ยงอุบัติเหตุ และป้องกันอะไหล่ช่วงล่างเสียหายให้ได้มากที่สุด