ขึ้นบ้านใหม่ พิธีเพื่อความเป็นสิริมงคลให้กับบ้านและผู้อยู่อาศัย

บ้านคือที่ที่เราจะใช้ชีวิตอยู่ไปอีกนาน การทำบุญขึ้นบ้านใหม่ก็เหมือนกับการเริ่มต้นสิ่งดีๆให้บ้านเป็นที่อยู่อาศัยที่สงบร่มเย็น มีแต่ความสุข ความเจริญ เชื่อกันว่าการทำบุญจะช่วยชำระล้างสิ่งอัปมงคล หรือพลังงานที่ไม่ดีที่อาจจะอยู่ในที่ดินหรือตัวบ้านออกไป ทำให้บ้านสะอาด ปลอดโปร่ง และยังเป็นการเชิญสิ่งศักดิ์สิทธิ์หรือพระสงฆ์มาประพรมน้ำมนต์ เจริญพุทธมนต์ เพื่อให้พลังงานดีๆ เข้ามาสู่บ้าน และเป็นสิริมงคลแก่คนในครอบครัว และงานแบบนี้ก็ถือโอกาสนี้เป็นการรวมตัวของครอบครัว ญาติสนิท มิตรสหาย มาร่วมแสดงความยินดีและเฉลิมฉลองการมีบ้านใหม่ร่วมกันเป็นการสานสัมพันธ์ที่ดีในการเข้าอยู่อาศัย

“ขึ้นบ้านใหม่” มีไว้ทำไม ใครทำได้บ้าง? บ้านประเภทไหนที่ควรทำ?

การขึ้นบ้านใหม่เป็นการสร้างสิริมงคล ซึ่งเหมาะกับทุกประเภทของบ้านและทุกคนที่อยากจะเริ่มต้นชีวิตใหม่ในบ้านหลังใหม่

• บ้านประเภทไหนที่ควรทำ?
  • บ้านเดี่ยว / ทาวน์เฮ้าส์ / ทาวน์โฮมแน่นอนว่านี่คือประเภทหลักที่นิยมทำบุญขึ้นบ้านใหม่กันเลย เพราะเป็นพื้นที่ส่วนตัวที่เราจะใช้ชีวิตอยู่จริงจัง
  • คอนโดมิเนียม / อพาร์ตเมนต์ถึงแม้จะเป็นห้องชุดเล็กๆ แต่ก็เป็นพื้นที่ส่วนตัวของเรา การทำบุญขึ้นคอนโดก็ช่วยเสริมสิริมงคลให้กับการอยู่อาศัยได้เช่นกัน อาจจะจัดเป็นพิธีเล็กๆหรือนิมนต์พระไม่กี่รูปก็ได้
  • บ้านเช่าบางคนอาจจะเช่าบ้านอยู่ แล้วอยากให้มีสิริมงคลในการอยู่อาศัยก็สามารถทำได้ ไม่ได้จำกัดเฉพาะบ้านที่เป็นเจ้าของเท่านั้น
  • บ้านเก่าที่ปรับปรุงใหม่ถ้าบ้านเก่าของเรามีการรีโนเวทครั้งใหญ่ หรือไม่ได้อยู่นานแล้วเพิ่งกลับมาอยู่ ก็สามารถทำบุญเพื่อเรียกสิริมงคลกลับคืนมาได้เช่นกัน
• ใครทำได้บ้าง?
  • เจ้าของบ้านเป็นคนหลักที่ควรจะเป็นผู้จัดงาน
  • ผู้เช่าถ้าเป็นบ้านเช่าที่ต้องการความเป็นสิริมงคลในการเริ่มต้นชีวิตใหม่ ก็สามารถจัดได้เช่นกัน อาจจะต้องแจ้งเจ้าของบ้านให้รับทราบด้วย
  • ใครก็ได้ที่ต้องการความเป็นสิริมงคลแม้แต่คนที่อาศัยอยู่ร่วมกับเจ้าของบ้าน แล้วอยากมีส่วนร่วมในการเสริมสิริมงคลให้กับบ้านก็สามารถช่วยจัดเตรียมงานได้

ต้องทำ “ขึ้นบ้านใหม่” ภายในกี่วันที่ซื้อ? ถ้าไม่ทำจะส่งผลอย่างไร?

คำถามยอดฮิตขึ้นบ้านใหม่ไม่มีข้อกำหนดตายตัวว่าต้อง ขึ้นบ้านใหม่ ภายในกี่วันหลังจากซื้อหรือโอนบ้านเสร็จ

• ช่วงเวลาที่เหมาะสม
  • ส่วนใหญ่จะนิยมทำหลังจากที่บ้านพร้อมเข้าอยู่แล้ว คือตกแต่งเสร็จเรียบร้อย ขนของเข้าบ้านแล้ว เพื่อให้บ้านสะอาด พร้อมรับความเป็นสิริมงคล
  • เลือกฤกษ์สะดวกบางคนอาจจะดูฤกษ์วัน เวลา ที่เป็นมงคลตามความเชื่อ หรือเลือกวันที่ทุกคนในครอบครัวพร้อมและสะดวก
• ถ้าไม่ทำจะส่งผลอย่างไร?
  • ไม่มีผลเสียร้ายแรงแต่ต้องบอกก่อนว่าการไม่ทำบุญขึ้นบ้านใหม่ ไม่ได้มีผลเสียร้ายแรงถึงขั้นทำให้เกิดเรื่องร้ายๆขึ้นกับชีวิตหรือบ้านอะไร ซึ่งไม่ได้หมายความว่าบ้านจะไม่ดี หรือชีวิตจะตกอับอะไรแบบนั้น
  • ขึ้นอยู่กับความเชื่อส่วนบุคคลแน่นอนว่าเรื่องแบบนี้จัดได้ว่าเป็นเรื่องของความสบายใจและความเชื่อมากกว่า บางคนเชื่อว่าถ้าไม่ทำ อาจจะรู้สึกไม่สบายใจ หรือไม่มั่นใจในการเริ่มต้นชีวิตในบ้านหลังใหม่
  • ประหยัดค่าใช้จ่ายเพราะถ้าไม่ได้ทำ ก็ช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายในการจัดงานไปได้ส่วนหนึ่ง
  • ไม่จำเป็นต้องจัดใหญ่เสมอไปสำหรับใครที่กังวลเรื่องค่าใช้จ่าย หรือไม่สะดวกจัดพิธีใหญ่ๆก็สามารถทำพิธีเล็กๆ เช่น การจุดธูปเทียนไหว้พระประจำบ้าน สวดมนต์เองที่บ้าน หรือเชิญพระรูปเดียวมาประพรมน้ำมนต์ก็ได้

 การเตรียมตัว “ขึ้นบ้านใหม่” มีอะไรบ้าง?

การจัดงานขึ้นบ้านใหม่ไม่ว่าจะเล็กหรือใหญ่ก็ต้องมีการเตรียมตัวให้พร้อมเพื่อให้พิธีเป็นไปอย่างราบรื่นสิ่งที่ต้องเตรียมตัวคือ

• กำหนดวันและเวลา
  • ดูฤกษ์ถ้าเชื่อสำหรับบางคนจะไปปรึกษาพระหรือซินแสเพื่อหาฤกษ์วัน เวลา ที่เป็นมงคล
  • ดูความสะดวกแน่นอนว่าต้องเลือกวันที่ทุกคนในครอบครัวและแขกผู้ใหญ่สะดวก โดยเฉพาะพระสงฆ์ที่เราจะนิมนต์
• นิมนต์พระสงฆ์
  • จำนวนพระนิยม 5 รูป, 7 รูป, หรือ 9 รูป (โดยเฉพาะ 9 รูป ถือเป็นเลขมงคล)
  • แจ้งรายละเอียดแจ้งวัน เวลา สถานที่ จำนวนพระสงฆ์ และอาจจะสอบถามว่าทางวัดมีอุปกรณ์สงฆ์ให้ยืมหรือไม่
• เตรียมสถานที่
  • ทำความสะอาดกวาดเช็ดบ้านให้สะอาดเรียบร้อย โดยเฉพาะบริเวณที่จะใช้เป็นที่ทำพิธี
  • จัดอาสนะสำหรับพระสงฆ์จัดเก้าอี้ หรือเบาะรองนั่งสำหรับพระสงฆ์ หันหน้าไปทางทิศตะวันออกหรือทิศเหนือ
  • จัดโต๊ะหมู่บูชาเตรียมพระพุทธรูป แจกันดอกไม้ กระถางธูป เทียน (เทียนน้ำมนต์)
  • เตรียมสายสิญจน์โยงจากพระพุทธรูป ผ่านบาตรน้ำมนต์ รอบบ้าน และมายังที่พระสงฆ์
  • เตรียมบาตรน้ำมนต์ใส่เทียนน้ำมนต์ และใบเงิน ใบทอง หรือดอกไม้มงคลอันนี้ก็ขึ้นอยู่กับความเชื่อ
  • จัดที่นั่งสำหรับเจ้าภาพและแขกจัดเตรียมเก้าอี้ให้เพียงพอ
• เตรียมอาหารและของใช้สำหรับพระสงฆ์และแขก
  • อาหารเช้า/เพลแล้วแต่ว่าจะนิมนต์พระช่วงไหนควรเป็นอาหารที่สะอาด เหมาะสม
  • กระโถน, ที่กรวดน้ำ, ผ้าเช็ดมือเตรียมของใช้ที่จำเป็นสำหรับพระสงฆ์
  • เครื่องไทยธรรม / สังฆทานจัดเตรียมถวายพระสงฆ์
  • อาหารสำหรับแขกเตรียมอาหาร เครื่องดื่ม สำหรับแขกที่มาร่วมงาน
• เตรียมตัวเจ้าภาพ
  • เสื้อผ้าแต่งกายสุภาพเรียบร้อย
  • เรียนรู้วิธีการปฏิบัติสอบถามจากผู้รู้ หรือหาข้อมูลว่าในพิธีควรจะทำอะไรบ้าง เพื่อให้เป็นไปอย่างถูกต้อง

ข้อจำกัดในการ “ขึ้นบ้านใหม่”

ขึ้นบ้านใหม่ไม่มีข้อจำกัดเพราะโดยทั่วไปแล้วการ ขึ้นบ้านใหม่เป็นเรื่องของความพร้อมและความเชื่อส่วนบุคคลมากกว่า แต่ถ้าจะให้พูดถึงข้อควรระวังหรือสิ่งที่อาจจะเป็นข้อจำกัดเล็กๆ น้อยๆก็จะมีตามนี้

• เรื่องงบการจัดงานขึ้นบ้านใหม่อาจจะมีค่าใช้จ่ายตั้งแต่หลักพันไปจนถึงหลักหมื่น หรือหลักแสน ขึ้นอยู่กับความยิ่งใหญ่ของงาน ถ้ามีงบประมาณจำกัดก็สามารถจัดงานเล็กๆ ที่เน้นความเรียบง่ายได้
• ความสะดวกของพื้นที่สำหรับบางบ้านพื้นที่จำกัด โดยเฉพาะคอนโดมิเนียม อาจจะจัดพิธีได้ไม่ใหญ่มาก ต้องปรับให้เหมาะสมกับพื้นที่
• ความพร้อมของเจ้าภาพแน่นอนว่าเรื่องพวกนี้การจัดงานต้องใช้เวลาและแรงในการเตรียมตัว ถ้าไม่มีเวลาจริงๆ หรือไม่มีคนช่วย อาจจะทำให้การจัดงานลำบาก
• ความเชื่อและความศรัทธา จุดนี้ก็สำคัญเพราะถ้าไม่ได้เชื่อในเรื่องของการทำบุญขึ้นบ้านใหม่ หรือรู้สึกว่าไม่ใช่สิ่งจำเป็น ก็ไม่จำเป็นต้องทำก็ได้ ไม่ได้มีใครมาบังคับ
• ช่วงเวลาที่เหมาะสมหลีกเลี่ยงช่วงเวลาที่ไม่เหมาะสม เช่น ช่วงที่คนในบ้านไม่สะดวก หรือติดธุระสำคัญ