รู้สึกอึดอัดเวลาใครเข้ามาใกล้จนเกินไปไม่ว่าจะเพื่อนสนิทหรือคนแปลกหน้า หรือเวลาเราอยากคุยสร้างสัมพันธ์กับใครสักคน เราก็มักมีความกังวลว่าเราใกล้จนเขาอึดอัดไปรึเปล่า ตรงนี้เป็นที่มาของคำว่าพื้นที่ส่วนบุคคล แต่พื้นที่นี้มันกว้างแค่ไหนกัน ระยะห่างแค่ไหนที่เราสบายใจ แล้วจุดไหนถึงจะเรียกว่าพอดี
จุดเริ่มต้นของคำถามนี้จริงๆมาจากเพลง 14 cm. ของ POLYCAT ที่ประกอบภาพยนตร์ Classic Again โดยเนื้อเพลงกล่าวถึงเหตุการณ์ที่ฝนตกทำให้หนุ่มสาวได้มาอยู่ใกล้ชิดกันใต้แจ็คเก็ตที่ทำให้ระยะห่างระหว่างทั้งคู่นั้นห่างกันประมาณ 14 เซนติเมตร ด้วยระยะแค่นี้ทำให้ฝ่ายชายนั้นคิดไปไกลถึงความสัมพันธ์ทั้งคู่ เลยสงสัยว่าระยะ 14 เซนติเมตร มันมีความหมายอะไรไหมหรือเป็นเพียงการตั้งชื่อมาเฉยๆ ซึ่งก็ไปหาข้อมูลมาก็พบว่ามันมีความหมายจริงๆด้วย
ระยะห่างระหว่างบุคคลนั้น ได้ถูกให้ความหมาย ว่าเป็นการสื่อสารรูปแบบหนึ่งที่ไม่ใช้คำพูด ผู้ที่ให้ความหมายคือ เอ็ดเวิร์ค ฮอลล์ ( Edward T. Hall ) นักมนุษย์วิทยาชาวอเมริกัน โดยเรียกว่าทฤษฏี พร็อกซีมิกส์ ( Proxemic) ซึ่งกล่าวถึงระยะห่างที่มีผลต่อความรู้สึกและการตอบสนองในแต่ช่วงระยะ
ระยะ 14 เซนติเมตรในเพลงของ POLYCAT นั้น เรียกว่าระยะสนิทสนมหรือ Intimate Distance ที่มีระยะห่างอยู่ประมาณ 0 – 15 เซนติเมตร นับเป็นระยะใกล้ชิดที่สุด มักใช้กับคนที่สนิทและรูปแบบการสื่อสารที่ไม่เป็นทางการ เรามักใช้กับคนพิเศษ เช่นการแสดงความรักกับเพื่อน แฟน คนในครอบครัว
ระยะต่อมาคือ ระยะส่วนบุคคลหรือ Personal Distance มีระยะประมาณ 45 – 120 เซนติเมตร เป็นระยะที่เรารู้สึกปลอดภัย เป็นพื้นที่ประมาณ 1 ช่วงแขน ระยะสำหรับเพื่อน คนรู้จักที่สนิทในระดับหนึ่ง ระยะที่พูดคุยกันได้ มองหน้าได้ พอจะสัมผัสได้แบบห่างๆ หากไม่สนิทจนถึงขั้นใกล้ชิด และถูกรุกล้ำเกินกว่าระยะนี้ ก็จะเกิดความไม่สบายใจหรือรู้สึกว่าถูกรุกล้ำพื้นที่ส่วนตัว
ขยับห่างมาอีกนิดกับระยะที่คุ้นเคยกันดีในช่วง โควิด-19 นี้ ระยะทางสังคมหรือ Social Distance ที่ระยะห่างอยู่ 1.2 – 3.6 เมตร มักใช้กับผู้คนที่ไม่คุ้นเคย หรือใช้พูดคุยเป็นมารยาททางสังคม การสื่อสารในรูปแบบทางการ
ระยะสุดท้ายคือ ระยะสาธารณะหรือ Public Distance ที่มีระยะห่าง 3.6 เมตรขึ้นไป เป็นระยะที่เราใช้พูดในที่สาธาาณะเช่น การพูดปราศรัย ประกาศ สุนทรพจน์ รูปแบบการสื่อสารนั้นมักเป็นทางการมากกว่าระยะอื่น
หมดข้อสงสัยกันสักทีกับระยะห่างที่เหมาะสม แล้วรู้สึกปลอดภัยทั้งตัวเราและรอบข้าง เพราะฉะนั้นเราควรระวังในการเว้นระยะห่างตามความเหมาะสมของสถานะ สถานที่ โอกาสต่างๆ
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่
Facebook : https://www.facebook.com/innnews.co.th
Twitter : https://twitter.com/innnews
Youtube : https://www.youtube.com/c/INNNEWS_INN
TikTok : https://www.tiktok.com/@inn_news
